تأثیر جنگلکاری بر روی تنوع زیستی پوشش گیاهی و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: جنگلکاری دوشان سنندج)

جنگلهای دست کاشت به دلیل ویژگیهای خود می¬توانند بر روی تنوع پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در یک منطقه تأثیر گذاشته و موجب حذف یا حضور بعضی از گونه¬های گیاهی و تغییر در برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شوند. تحقیق حاظر به منظور بررسی تأثیر جنگلکاری با گونه¬های سوزنی¬برگ و پهن¬برگ بر روی پوشش¬ گیاهی منطقه و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک انجام گرفت. برای انجام این تحقیق دو منطقه جنگلکاری شده با سوزنی ¬برگان (سرو نقره¬ای و سرو خمره¬ای)، و پهن¬برگان (زبان گنجشک و اقاقیا) و یک منطقه مرتعی به عنوان شاهد در اطراف شهر سنندج (منطقه دوشان) انتخاب شدند. هر سه منطقه از لحاظ فیزیوگرافی و اقلیمی دارای شرایط تقریباَ مشابهی بودند. در هر یک از مناطق مورد مطالعه 20 قطعه نمونه و در مجموع 60 قطعه نمونه 400 متر مربعی بصورت تصادفی – سیستماتیک پیاده شدند. سپس قطعه نمونه اصلی به چهار بخش کوچکتر تقسیم شد و در داخل هر بخش با استفاده از قطعه نمونه 1/5×1/5 متر مربعی، نوع گونه علفی و درصد پوشش آنها ثبت گردید. به منظور بررسی خصوصیات خاک در داخل هر قطعه نمونه، سه نمونه خاک از عمق 15-0 سانتیمتر برداشت شد و جهت تهیه نمونه¬های ترکیبی با هم مخلوط شدند. بافت خاک، وزن مخصوص حقیقی، وزن مخصوص ظاهری، اسیدیته، کربن آلی، منیزیم و کلسیم تبادلی، درصد ازت کل، فسفر قابل جذب و پتاسیم تبادلی عوامل فیزیکی و شیمیایی مورد نظر در این مطالعه بودند. تجزیه و تحلیل داده¬ها در قالب یک طرح کاملاً تصادفی توسط نرم افزارهای spss و excelانجام گرفت و برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تنوع گونه¬ای و غنا جنگلکاری پهن¬برگ بیشترین میزان بوده در حالی که از این نظر بین منطقه جنگلکاری شده با گونه¬های سوزنی-برگان و منطقه شاهد تفاوت معنی¬داری مشاهده نشد. شاخص یکنواختی در جنگلکاری سوزنی¬برگ و منطقه شاهد بیشترین و در منطقه جنگلکاری پهن¬برگ کمترین بوده و از این نظر بین منطقه جنگلکاری سوزنی¬برگ و منطقه شاهد تفاوت معنی¬داری مشاهده نشد. از نظر خصوصیات فیزیکی خاک تفاوت اکثر پارامترها به غیر از وزن مخصوص حقیقی، در بین مناطق مورد مطالعه معنی¬دار نبوده است. از نظر خصوصیات شیمیایی در بین خاکهای تحت تأثیر دو توده جنگلکاری از نظر اسیدیته٬ کربن آلی٬ درصد ازت کل٬ فسفر قابل جذب٬ کلسیم و منیزیم تبادلی اختلاف معنی¬داری وجود داشت. در حالی که از نظر پتاسیم تبادلی بین دو منطقه جنگلکاری و منطقه شاهد اختلاف معنی¬داری مشاهده نشده است.